Groene Barriere om het afval in het kanaal van Brussel tegen te houden
Sinds het prille begin werken we bij Canal It Up naar een structurele oplossing toe voor het probleem van afval in het kanaal. Met plezier stellen we deze, uitgewerkt in overleg met de Haven van Brussel, hier voor. Laat ons duidelijk zijn, de echte oplossing is een maatschappij zonder single-use and wegwerp verpakkingen. Maar zolang dat geen werkelijkheid is, zal afval zijn weg blijven vinden naar de natuur en het water. De afvalbarriere die wij voorstellen is ontworpen om deze stroom van afval tegen te houden en dit zonder het bootverkeer te storen.
Het water in het kanaal stroomt aan een trage snelheid van zuid naar noord. Met deze stroming wordt ook het afval meegevoerd. Wij gaan deze stroming gebruiken om het afval naar één punt toe te brengen. De drijvende barriere wordt net voor de sluis van Molenbeek diagonaal op het water geplaatst. Wanneer afval tegen de barriere komt aangedreven zal het zo naar de kant geleid worden. Daar komt het dan terecht in een litter trap, eens het afval zich in de litter trap bevindt kan het er ook niet meer uit, zelfs niet wanneer de wind het de andere kant zou uitblazen. Deze litter trap moet dan geleegd worden op de gepaste tijdstippen.
De barriere beslaat de hele breedte van het kanaal en houdt dan ook 100% van het drijvende afval tegen. Ze is ook uitgerust met een rooster om tot 50 cm diep het afval tegen te houden dat zich onder het wateroppervlak bevindt. Hoe gaat dit dan met de aankomende boten? De deuren van de sluis zelf worden bediend door de sluismeesters ter plaatse. Zij hebben ook een goed zicht op de afvalbarriere en openen en sluiten deze dan elke keer wanneer één of meerdere boten moeten passeren.
Er zit meer potentieel in de installatie dan alleen maar een afvalbarriere. De installatie moet deel uitmaken van de buurt, ze kan een meerwaarde zijn voor de buurt en een heropwaardering betekenen. Het kan een soort van kunstwerk worden. Daarom stapten we naar Luc Schuiten, de architect, artiest en visionair om samen met hem het concept verder uit te werken. Zo kwamen we dan tot het ontwerp van de groene barriere. Het ontwerp van Luc Schuiten is te zien helemaal bovenaan deze pagina. De barriere bestaat uit drijvende eilanden vol planten, waterplanten die leven met de wortels in het water en hun nutrienten uit het water halen. Het aandrijvende afval botst zo op een groene ‘natuurlijke’ barriere dat het afval tegenhoudt en naar de kant dwingt te gaan. Op deze manier wordt een soort van spreekbuis gecreëerd voor de natuur die zich verzet tegen de vervuiling van de mens waarmee het overstelpt wordt. Het is een krachtige boodschap. Ter vergroening van de zone worden extra eilanden met planten toegevoegd tegen de kade.
Huidig voert de Haven van Brussel een studie uit rond het probleem van drijvend afval in het kanaal. Canal It Up samen met Leefmilieu Brussel en Vivaqua volgen deze studie op in een opvolgcomité. Ons voorstel van afvalbarriere zal ook onderzocht worden en er zal nagegaan worden of dit technisch mogelijk is met de werking van de sluis. Het studiebureau dat de studie uitvoert stelt zijn aanbevelingen voor in mei 2022. De Haven heeft zich geengageerd de aanbevelingen uit te voeren om zo de stroom aan afval efficiënt tegen te houden.
